ThS NGUYỄN THỊ CẨM CHI
Học viện Chính trị khu vực IV
(TTKHCT) - Chiến dịch Điện Biên Phủ - mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc, là minh chứng cho vai trò tiên phong của công tác tư tưởng. Kế thừa và phát huy tinh thần yêu nước, lòng dũng cảm, ý chí quyết chiến, quyết thắng, quân và dân ta đã chiến đấu ngoan cường, lập nên chiến công hiển hách. Di sản từ chiến dịch, trong đó có công tác tư tưởng, là nguồn tài sản vô giá cho công tác xây dựng Đảng ở Việt Nam hiện nay. Vận dụng sáng tạo những bài học kinh nghiệm quý báu này sẽ góp phần xây dựng Đảng ngày càng vững mạnh, tiếp tục dẫn dắt đất nước phát triển ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.
(Ảnh tư liệu)
1. Đặt vấn đề
Công tác tư tưởng của Đảng đóng vai trò then chốt trong việc định hướng và dẫn dắt sự phát triển đất nước. Công tác này cung cấp hệ thống lý luận, quan điểm, đường lối, chủ trương đúng đắn cho Đảng trong quá trình lãnh đạo cách mạng, giúp củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào Đảng, vào sự nghiệp đổi mới, từ đó, góp phần xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh. Nhiệm vụ của công tác tư tưởng không chỉ định hướng, thống nhất tư tưởng, hành động trong toàn Đảng, tạo sự đồng thuận xã hội mà còn là động lực thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo. Chính vì vậy, công tác tư tưởng đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển đất nước và tạo dựng uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Ngoài ra, công tác này còn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Trong tác phẩm Trận Điện Biên Phủ dưới con mắt người Pháp, tác giả Jules Roy đã nhận định: “Cái đã đánh bại tướng Navarre không phải là phương tiện, mà là chính sự thông minh và ý chí của đối phương”1. Chiến thắng Điện Biên Phủ (1954) đã để lại nhiều bài học quý báu, trong đó có những bài học kinh nghiệm về công tác tư tưởng của Đảng. Nhờ tích cực, chủ động, sâu sát trong thực hiện công tác tư tưởng và đạt hiệu quả cao, Đảng ta đã phát huy được sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo nên một tập thể cán bộ, chiến sĩ luôn vững tin vào lý tưởng cách mạng, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì Tổ quốc. Trong bối cảnh đổi mới, hội nhập và phát triển, mặc dù có những thuận lợi, tuy nhiên, Đảng ta cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như trong Nghị quyết Trung ương 4 các khóa XI, XII, XIII đã chỉ ra. Vì vậy, nghiên cứu kế thừa và vận dụng sáng tạo những bài học kinh nghiệm về công tác tư tưởng trong chiến dịch Điện Biên Phủ có ý nghĩa hết sức thiết thực đối với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay.
2. Công tác tư tưởng của Đảng - yếu tố quan trọng góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”
Trước chiến dịch Điện Biên Phủ, Đảng ta đã chủ động triển khai sâu rộng công tác giáo dục tư tưởng, nhằm trang bị cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức về mục tiêu, ý nghĩa và phương châm chiến đấu. Quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng cho công tác này đã được Đảng ta tiến hành từ năm 1952, thông qua đợt chỉnh huấn chính trị và chỉnh quân toàn diện. Nhờ đó, trình độ giác ngộ chính trị, quyết tâm chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ không ngừng được nâng cao.
Thứ nhất, về công tác tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, chính trị
Mục tiêu của chiến dịch là tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ nhằm tạo ra bước ngoặt quyết định trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Đảng ta xác định nhiệm vụ trọng tâm của công tác tư tưởng, trước hết, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về mục đích, ý nghĩa to lớn của chiến dịch: đây là cuộc đọ sức quyết liệt giữa ta và địch, là cuộc chiến quyết định vận mệnh của dân tộc. Bức điện của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi cán bộ, chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ đã nêu rõ: “Chiến dịch này là một chiến dịch lịch sử của quân đội ta, ta đánh thắng chiến dịch này có ý nghĩa quân sự và chính trị quan trọng”2. Song song đó, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nắm vững phương châm tác chiến: “tích cực, chủ động, cơ động, linh hoạt”; tin tưởng và thích ứng với sự điều chỉnh phương châm chiến đấu từ “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc” với tinh thần sẵn sàng đánh địch trong mọi tình huống, không ngại gian khổ, hy sinh; “không chủ quan khinh địch, không nóng vội, không mạo hiểm, đánh ăn chắc, tiến ăn chắc”3.
Không chỉ giáo dục nâng cao nhận thức về ý nghĩa quan trọng của chiến dịch Điện Biên Phủ mà Đảng ta còn chú trọng khơi dậy, phát huy lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, gan dạ, dũng cảm, ý chí kiên cường, bất khuất của quân và dân ta. Ra đời trong thời khắc lịch sử đặc biệt, đêm 19/12/1946, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Hỡi đồng bào toàn quốc! (…) Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”4 vang lên như một hồi kèn xung trận, thức tỉnh lòng yêu nước và ý chí quật cường của dân tộc. Tiếp đó, Lời kêu gọi Tất cả cho Điện Biên Phủ! Tất cả để chiến thắng! của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã trở thành khẩu hiệu hành động, tập trung mọi nguồn lực của cả nước hướng về chiến trường. Hàng nghìn tấn gạo, muối, thực phẩm, cùng với sức người, sức của đã được huy động để nuôi quân, phục vụ chiến đấu. Lịch sử hậu cần Quân đội nhân dân Việt Nam (1944 - 1954) ghi nhận trong chiến dịch này, nhân dân ta đã “đóng góp 25.560 tấn gạo, 226 tấn muối, 1.909 tấn thực phẩm, 26.453 lượt dân công, 20.991 xe đạp thô, 1.800 mảng nứa, 756 xe thô sơ, 914 con ngựa thồ và 3.130 chiếc thuyền”5. Thậm chí, đồng bào nhiều nơi sẵn sàng giao cả rẫy lúa, nương ngô, giã gạo suốt đêm để có lương thực nuôi bộ đội.
Thứ hai, về công tác động viên, khích lệ, khen thưởng kịp thời
Động viên, khích lệ, khen thưởng kịp thời góp phần tạo thêm động lực mạnh mẽ, thôi thúc cán bộ, chiến sĩ vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Trước giờ ra trận, trong Thư gửi cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắn gửi: “Các chú sắp ra mặt trận. Nhiệm vụ các chú lần này rất to lớn, khó khăn, nhưng rất vinh quang (...) Bác chờ các chú báo cáo thành tích để thưởng những đơn vị và cá nhân xuất sắc nhất. Chúc các chú thắng to. Bác hôn các chú”6. Không những thế, Bác còn nhiều lần trực tiếp đến thăm cán bộ, chiến sĩ tham gia chiến dịch. Nhằm tạo động lực cho các đơn vị thi đua giết giặc lập công, Bác đã trao “cho mỗi Đại đoàn và mỗi Liên khu một lá cờ “Quyết chiến, quyết thắng” để làm giải thưởng luân lưu”7. Đặc biệt, hai ngày trước khi chiến dịch Điện Biên Phủ bắt đầu (13/3/1954), Lời kêu gọi Kiên quyết tiêu diệt toàn bộ quân địch tại Điện Biên Phủ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp: “Giờ ra trận đã đến. Tất cả các cán bộ và chiến sĩ, tất cả các đơn vị, tất cả các binh chủng hãy dũng cảm tiến lên; thi đua lập công, giật lá cờ “Quyết chiến, Quyết thắng” của Hồ Chủ tịch”8 được đăng trên báo Quân đội Nhân dân đã thể hiện rõ ý chí quyết tâm chiến đấu của quân đội ta. Hai ngày sau, ngày 15/3/1954, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi điện động viên các chiến sĩ ngoài mặt trận: “Địch sẽ ra sức đối phó, ta phải cố gắng, chiến đấu dẻo dai, bền bỉ, chớ chủ quan khinh địch, giành toàn thắng cho chiến dịch này”9. Thư khích lệ của Bác, cùng Lời kêu gọi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Điện động viên của Trung ương Đảng như tiếp thêm ngọn lửa nhiệt huyết cho toàn quân, toàn dân ta.
Bên cạnh đó, để cổ vũ tinh thần chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ tại mặt trận, Đảng ta đã triển khai mạng lưới tuyên truyền rộng khắp, đem lại hiệu quả chưa từng có. Các lực lượng tuyên truyền, đặc biệt là báo chí, luôn bám sát chiến trường. Nhiều bài báo được viết, xuất bản ngay tại mặt trận đã kịp thời đưa tin, cổ vũ quân dân ta. Các khẩu hiệu cách mạng: “Địch cố thủ ta quyết đánh”, “Địch bỏ chạy ta quyết truy”, “Không theo giặc Pháp bắn đồng bào”, “Không làm bia đỡ đạn cho giặc Pháp”, v.v. được treo khắp nơi, như một lời thề sắt đá thể hiện quyết tâm chiến đấu đến cùng. Hoạt động văn hóa, văn nghệ, đặc biệt là phong trào thi đua yêu nước: “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả cho chiến thắng”, “Dũng sĩ diệt Pháp”, v.v. lan rộng trên khắp chiến trường, thổi bùng ngọn lửa quyết tâm chiến đấu. Nhiều cán bộ, chiến sĩ viết quyết tâm thư và dán dòng chữ “Quyết chiến, quyết thắng” lên báng súng, mũ.
Để ghi nhận và tri ân những đóng góp to lớn của toàn thể cán bộ, chiến sĩ sau Chiến dịch, Đảng và Nhà nước đã quyết định trao tặng huy hiệu “Chiến sĩ Điện Biên” cho tất cả cán bộ, chiến sĩ đã tham gia chiến dịch, trong đó, “có 16 cán bộ chiến sĩ được tuyên dương và phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”10. Đây là sự động viên kịp thời, góp phần tạo động lực mới để cán bộ, chiến sĩ tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thứ ba, về công tác đấu tranh chống lại tư tưởng hữu khuynh, tiêu cực
Một thách thức lớn đối với công tác tư tưởng của Đảng trong chiến dịch Điện Biên Phủ là sự xuất hiện của tư tưởng hữu khuynh, tiêu cực ở một bộ phận cán bộ, chiến sĩ. Trước những khó khăn, gian khổ và ác liệt của chiến tranh, một số người đã nản lòng. Theo lời kể của Đại tá Nguyễn Hữu Tài, nguyên Chủ nhiệm Chính trị Trung đoàn 209, Đại Đoàn 312, nguyên Phó Cục trưởng Cục Quân huấn, Bộ Tổng tham mưu - người trực tiếp tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ, việc “Đào trận địa chiến đấu, kéo pháo không phải chỉ 56 ngày đêm, mà từ khi hành quân đến lúc đó thời gian đã hơn 3 tháng. Đào hào nhiều gian khổ, lại bị bom đạn của đối phương liên tục dội xuống khiến nhiều chiến sĩ hi sinh”11. Thời gian kháng chiến kéo dài, địa hình tác chiến hiểm trở, nơi rừng núi, có nhiều đèo cao, vực sâu, lại xa hậu phương, v.v. dần khiến một bộ phận chiến sĩ mệt mỏi, có biểu hiện tư tưởng hoang mang, dao động, giảm sút ý chí chiến đấu.
Khi tình hình chiến trường có những diễn biến mới, phức tạp, Đảng ta đã linh hoạt điều chỉnh phương châm tác chiến từ “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc”. Một bộ phận cán bộ, chiến sĩ vẫn chưa kịp thích ứng với sự thay đổi này, dẫn đến tâm lý dao động, có những biểu hiện lo ngại về khả năng thắng lợi chung. Thậm chí, “cá biệt có cán bộ thoái thác nhiệm vụ chiến đấu”12. Sau hai đợt tấn công ác liệt vào tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, chiến dịch bước vào giai đoạn quyết định, một bộ phận khác lại mắc phải thái độ chủ quan, khinh địch. Họ tự mãn với những thắng lợi ban đầu, coi thường sức mạnh của đối phương, không chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi tiến công, dẫn đến phải chịu nhiều tổn thất không đáng có. Một số đơn vị cho rằng quân Pháp đã suy yếu, chỉ cần “xung phong là thắng” nên chủ quan trong chiến đấu.
Trước tình hình tư tưởng hữu khuynh, tiêu cực có chiều hướng diễn biến phức tạp, Đảng đã quyết liệt triển khai nhiều biện pháp như: tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng tại tất cả các đơn vị trong và ngoài mặt trận để giáo dục lý tưởng cách mạng, củng cố và nâng cao nhận thức, giữ vững ý chí chiến đấu của toàn quân; động viên cán bộ, chiến sĩ nêu cao tinh thần trách nhiệm trước nhân dân, quân đội và Đảng. Bộ Chính trị ra nghị quyết yêu cầu các cấp ủy, đảng viên và toàn thể cán bộ, chiến sĩ “phải ra sức khắc phục tư tưởng hữu khuynh, củng cố và đề cao quyết tâm, đề cao tinh thần trách nhiệm trước nhân dân, quân đội và Đảng, kiên quyết sửa chữa khuyết điểm vừa qua, tiếp tục thấu triệt phương châm “đánh chắc, tiến chắc”, đồng thời tích cực tranh thủ thời gian, triệt để chấp hành mệnh lệnh, vượt qua mọi khó khăn gian khổ để hoàn thành nhiệm vụ, giành toàn thắng cho chiến dịch này”13. Từ Đảng ủy cấp Trung đoàn, Tiểu đoàn đến Chi bộ đều kiểm điểm những biểu hiện của “hữu khuynh tiêu cực” đối với chức trách, nhiệm vụ của mình. Những cán bộ, đơn vị chưa hoàn thành nhiệm vụ bị phê bình nghiêm khắc. Lần đầu tiên, Đảng ủy Mặt trận đưa một Tiểu đoàn trưởng ra tòa án binh xét xử vì đã tự ý rút quân khỏi đồi A1 trong lúc đang chỉ huy chiến đấu khi chưa có lệnh14. Nhờ những giải pháp kịp thời và hiệu quả của Đảng, tư tưởng tiêu cực, hữu khuynh dần bị đẩy lùi; tinh thần xung kích, hăng hái của cán bộ, chiến sĩ được xốc lại, khí thế quân ta được nâng cao.
Chiến thắng Điện Biên Phủ mang tầm vóc thời đại, là kết tinh của nhiều yếu tố: đó là quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, lâu dài và toàn diện về mọi mặt; sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa nghệ thuật quân sự và chính trị; sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, nhất là sự chỉ đạo đúng đắn, thường xuyên và kịp thời của Đảng đối với công tác tư tưởng; qua đó, để lại những bài học kinh nghiệm vô cùng quý báu, có ý nghĩa sâu sắc đối với công tác xây dựng Đảng hiện nay.
3. Bài học kinh nghiệm đối với công tác xây dựng Đảng hiện nay
Thứ nhất, thường xuyên nâng cao nhận thức về vai trò của công tác tư tưởng; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác tư tưởng trong tình hình mới
Nhờ công tác giáo dục tư tưởng toàn diện, hiệu quả, Đảng ta đã khơi dậy lòng yêu nước, giúp nhân dân ta hiểu rõ mục tiêu kháng chiến, đoàn kết một lòng, quyết tâm chiến thắng kẻ thù. Tinh thần “tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng” đã trở thành hiện thực, tạo nên một khối đại đoàn kết toàn dân vững chắc, trở thành thành trì không thể phá vỡ. Sức mạnh tinh thần vô song ấy, kết hợp với sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng đã tạo nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
Thực tiễn từ chiến dịch Điện Biên Phủ đã khẳng định, công tác tư tưởng chính là “vũ khí sắc bén”, yếu tố giữ vai trò then chốt góp phần quyết định sự thành công của Đảng trong lãnh đạo sự nghiệp cách mạng. Song, thành công mà Đảng ta đạt được trong quá khứ không đồng nghĩa với việc tự mãn, chủ quan, lơ là, xem nhẹ vai trò công tác tư tưởng trong hiện tại. Thời gian qua, công tác tư tưởng “có lúc, có nơi còn chưa thực sự được cấp ủy coi trọng, chưa kịp thời, tính thuyết phục chưa cao”15, công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng “chưa phong phú, thường xuyên, kịp thời, chưa đáp ứng sự mong đợi của nhân dân”16. Trong khi tình hình thế giới và khu vực đang có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, đòi hỏi các cấp ủy Đảng cần đặc biệt quan tâm hơn đến công tác này, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên và cấp bách. Chỉ khi nâng cao chất lượng công tác tư tưởng, mới có thể tạo được sự đồng thuận, nhất trí cao trong Đảng và nhân dân, từ đó góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, mục tiêu phát triển nhanh và bền vững đất nước.
Thứ hai, công tác tư tưởng phải luôn đổi mới
So với thời kỳ đấu tranh giành chính quyền, nội dung, hình thức công tác tư tưởng của Đảng trong chiến dịch Điện Biên Phủ đa dạng, phong phú, linh hoạt và sáng tạo hơn. Khi quyết định thay đổi phương châm tác chiến, Đảng nhanh chóng triển khai công tác giáo dục tư tưởng trên toàn mặt trận, nhằm tạo nên sự thống nhất cao về tư tưởng và hành động. Nội dung tuyên truyền được điều chỉnh linh hoạt, tập trung giải quyết kịp thời những vấn đề về trình độ giác ngộ, nhận thức và tư tưởng chiến đấu giúp cán bộ, chiến sĩ nhận thức rõ về sự cần thiết của thay đổi, từ đó, tin tưởng hơn vào sự lãnh đạo của Đảng. Sự kết hợp nhịp nhàng giữa khẩu hiệu tuyên truyền, phong trào thi đua yêu nước, hoạt động văn hóa, văn nghệ, v.v. tạo nên không khí cách mạng hào hùng, cổ vũ quân dân ta vùng dậy chiến đấu. Từ những kết quả đạt được, cho thấy, việc đưa ra quyết sách đúng đắn, kịp thời và triển khai công tác tư tưởng một cách linh hoạt, sáng tạo là yếu tố quyết định thành công của sự nghiệp cách mạng, đặc biệt là khả năng thích ứng với sự thay đổi của tình hình.
Công cuộc đổi mới đất nước ngày càng đi vào chiều sâu, đặt ra nhiều vấn đề mới đòi hỏi công tác tư tưởng của Đảng không ngừng đổi mới đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Tiếp nối bài học thành công trong quá khứ, Đảng ta khẳng định: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ về nội dung, phương thức công tác tư tưởng theo hướng chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả”17. Theo đó, công tác tư tưởng của Đảng hiện nay cần tập trung: một là, nâng cao chất lượng nội dung tuyên truyền, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tăng cường giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang của Đảng, của dân tộc gắn với phong trào thi đua yêu nước; hai là, “Chú trọng nắm bắt, định hướng dư luận xã hội, bảo đảm thống nhất tư tưởng trong Đảng, đồng thuận cao trong xã hội”18. Trong đó, nắm bắt, dự báo tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên, tâm tư, nguyện vọng của nhân dân và định hướng dư luận xã hội là một nhiệm vụ quan trọng; ba là, “Đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, hoàn thiện hệ thống lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”19. Gắn tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận với định hướng chính sách; bốn là, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng phải gắn với thực tiễn cuộc sống, giải quyết những vấn đề bức xúc của xã hội, đáp ứng nhu cầu của người dân. Đồng thời, tăng cường chuyển đổi số, sử dụng hiệu quả các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là các nền mạng xã hội trong tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, chính trị và định hướng dư luận xã hội.
Thứ ba, coi trọng vai trò nêu gương
Tuyên dương những tấm gương sáng, xả thân chiến đấu, anh dũng hy sinh là một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào thành công của công tác tư tưởng trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Hình ảnh những chiến sĩ trinh sát vượt qua mưa bom bão đạn để hoàn thành nhiệm vụ, cùng với những câu chuyện về sự hy sinh cao cả của các anh hùng liệt sĩ như Bế Văn Đàn, Hoàng Văn Nô, Phan Đình Giót… đã trở thành nguồn động viên tinh thần vô cùng to lớn, hun đúc ý chí quyết tâm đánh bại kẻ thù của toàn quân.
Đã 70 năm trôi qua, bài học về phát huy vai trò nêu gương cán bộ, chiến sĩ trong chiến dịch Điện Biên Phủ vẫn lan tỏa giá trị khoa học. Có thể nói, nêu gương cán bộ, đảng viên là trọng tâm trong công tác xây dựng Đảng. Hiện nay, yêu cầu này càng trở nên cấp thiết như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhấn mạnh: “Một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”20. Khi cán bộ, đảng viên thực hiện nghiêm các quy định về trách nhiệm nêu gương, họ không chỉ khẳng định vị trí, vai trò tiên phong, gương mẫu của người đảng viên mà còn tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ, góp phần nâng cao chất lượng công tác tư tưởng.
Hiện nay, các thế lực thù địch đang lợi dụng triệt để những hạn chế, yếu kém trong một bộ phận cán bộ, đảng viên để đẩy mạnh âm mưu “diễn biến hòa bình”, tấn công nền tảng tư tưởng của Đảng, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Chúng xuyên tạc, bôi nhọ lãnh đạo Đảng, Nhà nước nhằm làm sói mòn niềm tin của nhân dân với Đảng, phá vỡ sự đoàn kết nhất trí trong Đảng. Do đó, để đẩy mạnh thực hành nêu gương, Đảng ta cần xây dựng các chuẩn mực đạo đức rõ ràng để cán bộ, đảng viên tự điều chỉnh hành vi. Đồng thời, cần tuyên dương những tấm gương sáng, đặc biệt là những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm để khích lệ tinh thần đổi mới, sáng tạo. Song song đó, phải kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện tiêu cực, tham nhũng, quan liêu, lãng phí và làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch. Qua đó, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng, xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh.
Thứ tư, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chuyên trách về công tác tư tưởng
Chiến thắng Điện Biên Phủ cho thấy khả năng phân tích chính xác tình hình, đưa ra quyết sách kịp thời và sáng tạo là yếu tố cốt lõi trong công tác tư tưởng. Đảng ta đã thành công khi nắm bắt kịp thời, chính xác diễn biến tâm lý của cả ta và địch, từ đó, xây dựng và triển khai các hoạt động tuyên truyền, giáo dục đa dạng, hiệu quả. Bài học kinh nghiệm này cung cấp những gợi ý quý báu cho công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ tư tưởng hiện nay.
Để công tác tư tưởng luôn đạt hiệu quả cao, đòi hỏi đội ngũ cán bộ phải có những phẩm chất và năng lực đặc biệt như: có lý luận chính trị cao, khả năng phân tích, dự báo nhạy bén, kỹ năng giao tiếp, thuyết phục và tổ chức công việc hiệu quả. V.I.Lênin từng khẳng định: “Nghiên cứu con người, tìm những cán bộ có bản lĩnh. Hiện nay đó là then chốt; nếu không thế thì tất cả mọi mệnh lệnh và quyết định sẽ chỉ là mớ giấy lộn”21. Do đó, cần tập trung đầu tư nguồn lực cho đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ tư tưởng, coi đây là một nhiệm vụ cấp bách và lâu dài; xây dựng cơ chế, chính sách đãi ngộ hợp lý và thực hiện nghiêm túc công tác đánh giá, khen thưởng để tạo động lực và thu hút nhân tài.
Năm là, kiên quyết đấu tranh bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng
Trước những âm mưu chống phá của các thế lực thù địch, Đảng ta luôn kiên quyết đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng. Chiến dịch Điện Biên Phủ đã cho thấy sự nhạy bén và quyết liệt của Đảng trong việc xử lý các vấn đề tư tưởng. Tuy nhiên, hiện nay, trong khi các quan điểm sai trái, thù địch có thể dễ dàng được lan truyền nhanh chóng trên không gian mạng thì công tác đấu tranh phản bác, ngăn chặn các thông tin xấu, độc, quan điểm sai trái, thù địch “có lúc, có nơi còn bị động, thiếu sắc bén, tính chiến đấu chưa cao”22. Trước những thách thức mới, yêu cầu bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Bởi nếu không kịp thời ngăn chặn, những quan điểm sai trái có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng, chia rẽ nội bộ và làm suy yếu khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Vì vậy, Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã nhấn mạnh: “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”23. Đây là vấn đề sống còn của Đảng và chế độ. Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này, Đảng ta cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về âm mưu của các thế lực thù địch. Đồng thời, việc xây dựng một đội ngũ cán bộ, đảng viên vững mạnh về tư tưởng chính trị cũng là yếu tố quyết định để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới.
4. Kết luận
Chiến thắng Điện Biên Phủ là một minh chứng hùng hồn cho sức mạnh của lòng yêu nước nồng nàn, ý chí bất khuất, kiên cường của dân tộc Việt Nam; đồng thời khẳng định sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt, đúng đắn của Đảng trong việc định hướng tư tưởng, cổ vũ tinh thần đấu tranh của toàn quân và dân ta. Công tác tư tưởng của Đảng qua chiến thắng Điện Biên Phủ đã để lại những bài học kinh nghiệm quý báu cho công tác xây dựng Đảng ở nước ta hôm nay và mai sau.
---------
Bài viết được đăng trên Tạp chí Thông tin khoa học chính trị số 3 (39) - 2024
1 Jules Roy: Trận Điện Biên Phủ dưới con mắt người Pháp, (Bùi Trân Phương dịch), Nxb Thành phố Hồ Chí Minh, 1994, tr.608 - 609.
2, 9, 6 Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t.8, tr.434, 434, 433.
3, 7, 8, 12 Trường Đại học Thủ Dầu Một, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Viện Khoa học Xã hội vùng Nam Bộ, Bảo tàng Chứng tích chiến tranh: Chiến thắng Điện Biên Phủ - Những vấn đề lịch sử, Nxb Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, 2014, t.1, tr.64, 65, 247, 251.
4 Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.4, tr.534.
5 Vương Trần: Chiến thắng Điện Biên Phủ là biểu tượng vĩ đại của lòng yêu nước, https://baoquankhu7.vn/chien-thang-dien-bien-phu-la-bieu-tuong-vi-dai-cua-long-yeu-nuoc-1491084156, truy cập ngày 26/9/2024.
10 Trần Bá Tấn: Công tác tư tưởng chính trị góp phần làm nên chiến thắng vĩ đại Điện Biên Phủ, https://dangcongsan.vn/tu-tuong-van-hoa/cong-tac-tu-tuong-chinh-tri-gop-phan-lam-nen-chien-thang-vi-dai-dien-bien-phu-521459.html, truy cập ngày 30/3/2024.
11, 14 Trần Đức: Công tác Đảng, công tác chính trị trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, http://quocphongthudo.vn/quoc-phong-an-ninh/cong-tac-dang-cong-tac-chinh-tri/cong-tac-dang-cong-tac-chinh-tri-trong-chien-dich-dien-bien-phu.html, truy cập ngày 26/9/2024.
13 Nguyễn Văn Cần: Đỉnh cao sức mạnh của tinh thần quyết chiến, quyết thắng, https://www.qdnd.vn/ho-so-su-kien/60-nam-chien-thang-dien-bien-phu/dinh-cao-suc-manh-cua-tinh-than-quyet-chien-quyet-thang, truy cập ngày 3/4/2024.
15, 16, 22, 17, 18, 19, 23 Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t.I, tr.90, 91, 91, 181, 181, 181 - 182,183.
20 Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.1, tr.284.
21 V.I.Lênin: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2006, t.44, tr.449.
