ThS VŨ THỊ BÍCH
Học viện Chính trị khu vực IV
(TTKHCT) - Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta. Bài viết nghiên cứu thực trạng đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị ở thành phố Cần Thơ và đề xuất một số giải pháp nhằm tiếp tục tinh gọn bộ máy để đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả trong thời gian tới.
Đồng chí Đỗ Thanh Bình, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Cần Thơ trao quyết định thành lập Đảng bộ UBND thành phố; quyết định chỉ định Ban Chấp hành Đảng bộ, Phó Bí thư Đảng ủy UBND thành phố _Nguồn: Cổng thông tin điện tử Chính phủ
1. Quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả
Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 15/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đưa ra mục tiêu từ năm 2021 đến năm 2030: (1) hoàn thành việc nghiên cứu và tổ chức thực hiện mô hình tổ chức tổng thể của hệ thống chính trị phù hợp với yêu cầu, điều kiện cụ thể của nước ta trong giai đoạn mới; giảm biên chế; (2) phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cơ quan, tổ chức, khắc phục được tình trạng chồng chéo, trùng lắp hoặc bỏ sót chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị; (3) tiếp tục cụ thể hóa, thể chế hóa chủ trương, nghị quyết, kết luận của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy bằng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; (4) phân định rõ và tổ chức thực hiện mô hình chính quyền nông thôn, đô thị, hải đảo và đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt; (5) cơ bản hoàn thành việc sắp xếp thu gọn các đơn vị hành chính cấp huyện, xã và thôn, tổ dân phố theo tiêu chuẩn quy định.
Để tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết số 18-NQ/TW, xác định nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể đối với từng tổ chức, cũng như phát huy vai trò chủ động của các cấp ủy đảng, cơ quan, đơn vị, người đứng đầu, tạo chuyển biến tích cực, mạnh mẽ trong thực hiện đổi mới, sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, ngày 27/11/2017, Bộ Chính trị đã ban hành Kế hoạch số 07-KH/TW về thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Tiếp đó, ngày 07/8/2018, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 34-KL/TW về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”; Kết luận số 74-KL/TW ngày 22/5/2020 của Bộ Chính trị về kết quả 2 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW và số 19-NQ/TW của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII và 4 năm thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Để cụ thể hóa chủ trương của Đảng, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản, nghị quyết quan trọng. Ngày 24/11/2017, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 56/2017/QH14 về việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Nghị quyết số 10/NQ-CP, ngày 03/02/2018 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.
Tiếp nối các quan điểm, chủ trương về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng (2021) xác định: “Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đồng bộ với đổi mới kinh tế, văn hóa, xã hội, con người (...). Tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức của hệ thống chính trị. Tổng kết các mô hình thí điểm về tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị”1.
Trên cơ sở thực hiện Kết luận số 34-KL/TW, nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 18, Bộ Chính trị đã ban hành Thông báo Kết luận số 16-TB/TW ngày 07/7/2022 về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII. Theo đó, Bộ Chính trị nêu ra bốn nội dung yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả phù hợp với tình hình hiện nay.
Trước yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ mới, ngày 01/12/2024, tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW, Bộ Chính trị đã xác định: việc tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TWvà sắp xếp, hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị2. Theo phương án đã công bố, trong thời gian tới, dự kiến sau khi sắp xếp, sáp nhập các cơ quan của hệ thống chính trị sẽ giảm 04 cơ quan Đảng, 25 ban cán sự đảng, 16 đảng đoàn trực thuộc Trung ương; giảm 04 ủy ban của Quốc hội và 01 cơ quan trực thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội; tối thiểu sẽ giảm được 05 bộ, 02 cơ quan trực thuộc Chính phủ3.
Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm quán triệt tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”; “Trung ương không chờ cấp tỉnh, cấp tỉnh không chờ cấp huyện, cấp huyện không chờ cơ sở”; “Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng”. Mục tiêu đối với các bộ, ngành là phải đề xuất mô hình mới trong tháng 12/2024; hướng tới mục tiêu chung là hoàn thành và báo cáo Trung ương phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong quý I/20254.
2. Công tác thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả ở thành phố Cần Thơ
Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW và các nghị quyết, kế hoạch, kết luận của Trung ương, Thành ủy Cần Thơ đã ban hành Chương trình số 27-CTr/TU ngày 29/12/2017 về thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW; thành lập Ban Chỉ đạo của Thành ủy về thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII; Ủy ban nhân dân thành phố ban hành Chỉ thị số 05/CT-UBND ngày 13/3/2018 về việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 10/NQ-CP ngày 03/02/2018 của Chính phủ về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 18 và Chương trình của Thành ủy thực hiện Nghị quyết 18; Kế hoạch số 48/KH-UBND thực hiện Nghị quyết số 10/NQ-CP và Chương trình số 27-CTr/TU của Thành ủy.
Trên cơ sở đó, ngày 26/6/2018, Ban Chỉ đạo của Thành ủy ban hành Kế hoạch số 01-KH/BCĐ; các quận ủy, huyện ủy, ban cán sự đảng, đảng đoàn, đảng ủy trực thuộc Thành ủy, các cấp, các ngành xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện; xây dựng đề án, phương án đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, gắn với tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Ủy ban Kiểm tra Thành ủy chủ trì tham mưu Ban Thường vụ Thành ủy xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát việc thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế tại 04 cơ quan, đơn vị gồm Liên đoàn Lao động thành phố (2018); quận Ô Môn, quận Thốt Nốt và Sở Y tế (2019) trong hệ thống chính trị của thành phố, nhất là việc tổ chức thực hiện thí điểm các mô hình theo Nghị quyết số 18-NQ/TW.
3. Thực trạng đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả ở thành phố Cần Thơ
3.1. Kết quả đạt được
Thứ nhất, về thực hiện phân cấp, phân quyền cho các địa phương, sở, ngành
Thực hiện các nghị quyết, kế hoạch, kết luận của Trung ương, Ban Thường vụ Thành ủy đẩy mạnh thực hiện phân cấp, phân quyền, giao cho các cấp ủy, chính quyền, địa phương, cơ quan, đơn vị chủ động rà soát, xây dựng chương trình, kế hoạch, đề án đăng ký thực hiện thí điểm mô hình tổ chức mới về tinh gọn tổ chức bộ máy và kiêm nhiệm chức danh để tinh gọn đầu mối, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động theo quy định, hướng dẫn của Trung ương và Thành ủy; thực hiện tốt việc phân cấp, phân quyền cho các sở, ngành thành phố và quận, huyện theo quy định của Trung ương, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các nghị định của Chính phủ có liên quan đến việc phân cấp, phân quyền. Thành phố đã giao cho Ban Tổ chức Thành ủy chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu thẩm định, đề xuất Ban Thường vụ Thành ủy thực hiện thí điểm kiêm nhiệm chức danh ở các cơ quan, đơn vị, địa phương; đồng thời, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát quá trình triển khai thực hiện, định kỳ sơ, tổng kết rút kinh nghiệm.
Thứ hai, về việc rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành văn bản quy định chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị
Ban Thường vụ Thành ủy chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, địa phương, cơ quan, đơn vị thường xuyên, chủ động rà soát về chức năng, nhiệm vụ, gắn với sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan trong hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, nhất là việc rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị thực hiện thí điểm; khắc phục sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ.
Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của Thành ủy theo Quy định số 04-QĐi/TW ngày 25/7/2018 của Ban Bí thư Trung ương; của Trường Chính trị thành phố theo Quy định số 09-QĐi/TW ngày 13/11/2018 của Ban Bí thư Trung ương; đồng thời, quy định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế cơ quan chuyên trách của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp thành phố, quận, huyện theo Quy định số 212-QĐ/TW ngày 30/12/2019 của Ban Bí thư Trung ương.
Thứ ba, về thực hiện thí điểm mô hình kiêm nhiệm chức danh
Ban Thường vụ Thành ủy đã lãnh đạo triển khai thực hiện đồng bộ các mô hình thí điểm sau: mô hình trưởng ban dân vận cấp huyện đồng thời là chủ tịch ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp huyện tại 05/09 quận, huyện (quận Thốt Nốt, huyện Phong Điền, huyện Thới Lai, huyện Cờ Đỏ và huyện Vĩnh Thạnh); mô hình trưởng ban tổ chức huyện ủy đồng thời là trưởng phòng nội vụ tại 02/09 huyện (huyện Phong Điền và huyện Vĩnh Thạnh); mô hình chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp huyện đồng thời là chánh thanh tra tại quận Ô Môn; thí điểm kiêm nhiệm chức danh bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã tại 02/09 đơn vị (quận Thốt Nốt và huyện Cờ Đỏ), hiện nay chỉ còn quận Thốt Nốt và 16/83 xã5, phường, thị trấn đang thực hiện mô hình thí điểm bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân.
Bên cạnh việc thực hiện các mô hình thí điểm trên, bảo đảm sự phục vụ tập trung thống nhất của các cơ quan tham mưu, giúp việc, góp phần tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, theo hướng giảm đầu mối, nâng cao chất lượng, sử dụng hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức, giảm chi thường xuyên và góp phần cải cách chính sách tiền lương, Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ đã chỉ đạo xây dựng Đề án sắp xếp tổ chức bộ máy, hợp nhất Văn phòng Thành ủy phục vụ chung các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của Thành ủy (từ ngày 01/7/2018 đến nay hoạt động ổn định).
Việc thực hiện thí điểm các mô hình trên bước đầu đã mang lại những ưu điểm: đối với mô hình chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp huyện đồng thời là chánh thanh tra tại quận Ô Môn đã giảm 01 biên chế là chánh thanh tra; công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiểm tra, thanh tra của cơ quan sau khi thí điểm được thực hiện thuận lợi hơn. Mô hình bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã bước đầu đã có sự kết hợp hài hòa hai nhiệm vụ lãnh đạo, quản lý và điều hành; tình trạng bao biện, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm giữa cấp ủy và chính quyền được khắc phục; giảm số lượng các cuộc họp, góp phần tiết kiệm thời gian.
Thứ tư, về thực hiện thí điểm mô hình tổ chức mới
Thành phố Cần Thơ đã thực hiện mô hình tổ chức mới từ tháng 4/2019 tại huyện Cờ Đỏ, trên cơ sở hợp nhất Văn phòng Huyện ủy với Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân thành Văn phòng Huyện ủy - Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện; mô hình thí điểm này đã mang lại nhiều kết quả khả quan. Văn phòng Huyện ủy - Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện Cờ Đỏ sau khi hợp nhất giữ nguyên chức năng, nhiệm vụ của Văn phòng Huyện ủy, Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện. Trước khi hợp nhất, có tổng số 30 biên chế, trong đó có 01 chánh văn phòng và 04 phó chánh văn phòng. Sau khi hợp nhất, Văn phòng Huyện ủy - Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện Cờ Đỏ còn 26 biên chế, gồm: 01 chánh văn phòng; 03 phó chánh văn phòng; 14 chuyên viên; 03 nhân viên hợp đồng theo Nghị định số 68/2000/NĐ-CP của Chính phủ; 04 đồng chí là lãnh đạo thường trực hội đồng nhân dân, thường trực ủy ban nhân dân huyện; 01 đồng chí là lãnh đạo ban kinh tế hội đồng nhân dân huyện6. Kết quả đã giảm được 01 cơ quan chuyên môn trực thuộc Ủy ban nhân dân huyện Cờ Đỏ, giảm 01 vị trí cấp trưởng, 01 vị trí cấp phó và 04 biên chế7.
Về tổ chức đảng, sau khi hợp nhất, Đảng bộ Văn phòng Huyện ủy - Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện Cờ Đỏ được thành lập trên cơ sở sáp nhập Chi bộ Văn phòng Huyện ủy và Chi bộ Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện8. Các thủ tục về chỉ định các chức danh bí thư, phó bí thư và ủy viên ban chấp hành đảng bộ được thực hiện đúng Điều lệ Đảng.
Quá trình thực hiện thí điểm các mô hình tại thành phố Cần Thơ luôn đảm bảo nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo việc đổi mới, sắp xếp và quản lý tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; lựa chọn cơ quan thực hiện các mô hình thí điểm có những chức năng, nhiệm vụ tương đồng; nội bộ đoàn kết, thống nhất, đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức, trình độ, năng lực, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cán bộ được lựa chọn phân công kiêm nhiệm chức danh đảm bảo các tiêu chuẩn chung và tiêu chuẩn của chức danh được phân công kiêm nhiệm theo Quy định số 20-QĐ/TU ngày 20/11/2017 của Ban Thường vụ Thành ủy về tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ thuộc diện Thành ủy quản lý và Quy định tiêu chuẩn chức danh cán bộ thuộc thẩm quyền quản lý của cấp ủy quận, huyện.
3.2. Hạn chế, khó khăn
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả ở thành phố Cần Thơ cũng gặp phải một số hạn chế, khó khăn, đó là:
Thứ nhất, sự thống nhất, đồng bộ và nâng cao chất lượng hoạt động trong công tác chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, tinh gọn bộ máy, việc thí điểm mô hình tổ chức mới tại một số địa phương trên địa bàn thành phố có những hạn chế, như việc hợp nhất các cơ quan nói trên chỉ là hợp nhất một cách cơ học, còn chức năng, nhiệm vụ vẫn tồn tại hai bộ máy khác nhau; từ đó dẫn đến việc một tổ chức nhưng cán bộ, công chức phân tán hai trụ sở; khó khăn trong công tác quản lý tài chính dẫn đến tính khả thi không cao.
Thứ hai, việc lựa chọn, phân công, bố trí cán bộ kiêm nhiệm chức danh gặp những khó khăn nhất định. Yêu cầu đối với cán bộ kiêm nhiệm chức danh phải có đầy đủ năng lực, trình độ, lãnh đạo, điều hành, quản lý hiệu quả, đồng thời phải nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước trên các lĩnh vực có liên quan của các cơ quan, đơn vị làm cho việc lựa chọn cán bộ rất khó, do số người đạt tiêu chuẩn rất ít. Thêm vào đó, sau khi thực hiện các mô hình thí điểm, khối lượng công việc của cơ quan, đơn vị mới tăng lên rất nhiều tạo ra áp lực đối với người đứng đầu.
Thứ ba, một số mô hình thí điểm bộc lộ những hạn chế nhất định: đối với mô hình chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp huyện đồng thời là chánh thanh tra, nảy sinh vấn đề: ủy ban kiểm tra làm việc theo chế độ tập thể, tuân thủ Điều lệ Đảng; trong khi đó, thanh tra làm việc theo chế độ thủ trưởng, tuân theo pháp luật. Vì vậy, dẫn đến việc người đứng đầu hai đơn vị đôi khi có những quyết định, chỉ đạo không kịp thời đối với công tác thanh tra. Bên cạnh đó, khi bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã, phải đảm đương cùng lúc hai nhiệm vụ, điều này gây ra áp lực trong công tác lãnh đạo, điều hành và ảnh hưởng đến chất lượng công việc. Nhiều địa phương đã đăng ký thực hiện thí điểm các mô hình, tuy nhiên, do gặp khó khăn trong việc lựa chọn cán bộ đứng đầu nên không thể thực hiện theo kế hoạch đề ra9.
Nguyên nhân cơ bản của những hạn chế khó khăn nêu trên là:
Một là, việc triển khai thực hiện thí điểm các mô hình tổ chức mới và kiêm nhiệm chức danh là chủ trương mới, đòi hỏi quá trình thực hiện phải thận trọng, theo lộ trình, bước đi cụ thể vì liên quan đến tổ chức, bộ máy, biên chế và tâm tư, tình cảm của đội ngũ cán bộ, công chức nên trong triển khai thực hiện còn chậm; chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức chịu tác động trực tiếp do thực hiện mô hình tổ chức mới hoặc kiêm nhiệm chức danh chưa phù hợp, nhìn chung còn thấp, chưa đủ khuyến khích được đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Hai là, một số cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị chậm thể chế hóa, cụ thể hóa chương trình, kế hoạch của Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị thành chương trình hành động, đề án để triển khai thực hiện; chưa chủ động, nghiên cứu tổ chức thực hiện còn trông chờ vào cấp trên.
Ba là, một số cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng việc thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả và việc tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, thí điểm mô hình tổ chức mới và kiêm nhiệm chức danh nên chưa quyết liệt trong triển khai, thực hiện, dẫn tới tình trạng còn trông chờ, chưa chủ động lãnh đạo cũng như tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp mới.
4. Giải pháp nâng cao hiệu quả đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị ở thành phố Cần Thơ bảo đảm tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả trong thời gian tới
Thứ nhất, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để nâng cao nhận thức và tạo sự thống nhất trong tư tưởng và hành động của toàn thể cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, địa phương, cơ quan, đơn vị về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của việc thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Đảng.
Thứ hai, sau khi Trung ương có văn bản hướng dẫn cụ thể việc sáp nhập, sắp xếp các cơ quan, ban ngành thì thành phố cần triển khai, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trên địa bàn hướng tới mục tiêu giảm ít nhất 19 tổ chức, cơ quan, đơn vị gồm một cơ quan chuyên trách tham mưu giúp việc Thành ủy, 5 sở, 3 ban cán sự đảng, 8 đảng đoàn, 02 đảng ủy khối trực thuộc Thành ủy10. Việc thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy liên quan trực tiếp đến tâm tư, nguyện vọng, thái độ và tình cảm của cán bộ, công chức, viên chức, cho nên phải làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng, đặc biệt là đối với cán bộ, công chức, viên chức chịu sự tác động trực tiếp từ việc sắp xếp.
Thứ ba, thành phố cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế; quy chế làm việc, hoạt động, vị trí việc làm của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị, nhất là các cơ quan, đơn vị sau khi thực hiện việc đổi mới, sắp xếp. Thực hiện kịp thời, đầy đủ chế độ, chính sách theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhất là đối với cán bộ, đảng viên chịu sự tác động của quá trình sắp xếp tổ chức, bộ máy.
Thứ tư, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy; biểu dương, khen thưởng kịp thời những tổ chức, cá nhân thực hiện có hiệu quả; xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân, nhất là người đứng đầu không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định, không đạt mục tiêu tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế theo chương trình, kế hoạch đề ra.
Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị nói chung, ở thành phố Cần Thơ nói riêng là công việc khó khăn và phức tạp. Tuy nhiên, để bảo đảm cho bộ máy hoạt động thật sự “tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả” đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh mới của đất nước đòi hỏi sự chung sức, đồng lòng của các cấp, các ngành, các địa phương, sự ủng hộ của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Việc đánh giá những mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW tại thành phố Cần Thơ sẽ là cơ sở để thành phố xây dựng mô hình tổ chức hệ thống chính trị phù hợp, góp phần đưa thành phố hòa mình vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
---------
Bài đăng trên Tạp chí Thông tin khoa học chính trị số 1 (43) - 2025
1 Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t.I, tr.185.
2, 4 Hà Phương: Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW; tình hình kinh tế - xã hội và tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/hoat-ong-cua-lanh-ao-ang-nha-nuoc/-/2018/1009802/hoi-nghi-toan-quoc-quan-triet%2C-trien-khai-tong-ket-viec-thuc-hien-nghi-quyet-so-18-nq-tw%3B-tinh-hinh-kinh-te---xa-hoi-va-thao-go-nhung-diem-nghen%2C-nut-that-ve-the-che.aspx#, truy cập ngày 01/12/2024.
3 Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam: Công bố phương án tinh giản các cơ quan, ban, bộ, ngành Trung ương, https://dangcongsan.vn/nong-trong-ngay/cong-bo-phuong-an-tinh-gian-cac-co-quan-ban-bo-nganh-trung-uong-684962.html, truy cập ngày 01/12/2024.
5, 6, 7, 8, 9 Thành ủy Cần Thơ: Báo cáo số 334-BC/TU sơ kết việc thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XII), Cần Thơ, 2023, tr.4, 4, 6, 6, 6.
10 Nhật Huy: Chi tiết phương án tinh gọn bộ máy TP. Cần Thơ:
Dự kiến giảm 19 cơ quan, đơn vị, https://tienphong.vn/chi-tiet-phuong-an-tinh-gon-bo-may-tp-can-tho-du-kien-giam-19-co-quan-don-vi-post1697936.tpo, truy cập ngày 05/12/2024.
